Share this:

FUAFUAGA MAMAO A LE MALO MO LE

KOVITI – 19

Tusia: Tusiga Taofiga

O lo o faaauau pea fuafuaga mamao a le Malo e tapena ai pe afai e oo mai le faama’i o le KOVITI 19 i totonu o Samoa.

E amata ia fuafuaga i fe’utana’iga o malaga fa’avaomalo, seia o’o i nofoaga e teuina ai tino maliliu, faapea ma le puipuiga lautele mo tagata uma.

O Samoa le ulua’i atunuu o le Pasefika, sa mua’i fa’amalosia lana Poloa’iga mo Fa’alavelave Fa’afuase’i e aofia ai ma le tapunia o femalaga’iga fa’avaomalo.

O lea Poloa’iga o lo’o fa’amalosia ai so’o se tasi e ulufale mai i Samoa, e tatau ona i ai pepa fa’amaonia mai se foma’i sa vaaia i atunuu i fafo i le tolu aso a o le i malaga mai, fa’atasi ai ma le pepa fa’amaonia e iloa ai, ua mae’a lana siaki fa’apitoa, ma mautinoa ai e le’o a’afia i ni āuga o le Koviti – 19.

Saunoa Leausa e fa’apea;

“Ua tu’uina atu nisi o foma’i i Falema’i Fa’aitumalo i le atunuu, aemaise o le faia o a’oa’oga fa’apitoa, ia mautinoa le lava tapena o le aufaigaluega e tali atu i lenei fa’ama’i pe a a’afia Samoa.

“Afai fo’i ae alia’e se gasegase tugā e ono feso’ota’i ma le Koviti – 19, o le a fa’ataunu’u uma togafitiga i le falema’i o lo’o i ai ma fa’anofoesea ai, a mana’omia le aumai i le falema’i autu i Moto’otua, mo le potu gasegase tigaina (Intensive Care Unit – ICU), ma e malaga fa’apitoa lava le ta’avale a le falema’i e aumai ai, ina ia taofia le malaga mai i nisi ta’avale e pei o (taxi / pasi) mo le puipuiga o le atunuu atoa.

“O lo’o tapena fo’i vailā’au, fuālā’au ma masini okesene, aemaise le aufaigaluega mo tiute fa’afuase’i pe a tigāina se ma’i.

“Sa talanoaina fo’i e le Malo, fuafuaga o falemaliu auā tino maliliu o i latou e a’afia, aemaise fanuatanu o le Malo o lo’o i Tafa’igata mo le teuina ai o tino maliliu o i latou nei.

“Mo le aufaigaluega a le Malo o lo’o feagai ma auaunaga masani i le malae va’alele pe a taunu’u mai se malaga i le taimi nei, o i latou na, e tatau fo’i ona faia a latou siaki fa’apitoa ina ia mautinoa o lo’o atoatoa lo latou soifua maloloina e aunoa ma se siama e ono a’afia ai, e feso’ota’i ma le Koviti – 19, e ala mai i le pasese o le va’a.

“O lo’o taumafai pea le Matagaluega, ina ia maua nisi tui fa’apitoa e siaki ai tatou tagata e taunu’u mai Samoa, ona e na’o le 2,000 tui o lo’o i ai, auā e le’o na’o Samoa o lo’o mana’omia ia tui.

“I le vaaiga fa’afoma’i, o lo’o fa’amauina e ta’i 100 tausaga ma tupu se siama e alia’e ai se fa’ama’i oti tele i le lalolagi, pine fa’amau le 1918 na fano ai le tele o soifua o tagata Samoa ona o le fa’ama’i – Influenza Epidemic peita’i o lea fo’i ua toe alia’e lenei fa’ama’i mata’utia.”

Share this: