SU’ESU’EGA A LE SROS MA TAULASEA SAMOA
Tusia: Taunuuga Toatasi
Ua galulue fa’atasi le Fa’alapotopotoga o Su’esu’ega Fa’asaienisi a Samoa (SROS) ma le Asosi o Taulasea Samoa mo le faia o ni su’esu’ega fa’apitoa, mai lā’au Samoa o lo’o faia ai fofō a taulasea, auā nisi vailā’au fou e foia ai nisi o fa’ama’i i le atunuu, e i ai le suka, kanesa ma isi.
O le tele o sulu e maua ai figota, o le auau atoa lea o lea faigapa’aga, ina ia mautinoa e le gata e fesoasoani malosi Taulasea i gasegase, a’o isi fo’i gasegase e mo’omia ai nisi vailā’au fa’apitoa mai togafitiga a foma’i, o iina e aga’i tonu i ai lenei fa’amoemoe atoa.
O le tausaga e 2019 sa tatala aloaia ai le Nofoaga Autu mo Su’esu’ega Fa’asaienisi mo vailā’au e maua mai i lā’au o lo’o fa’aāogaina i fofō a taulasea Samoa, aemaise meaola nini’i o le sami, ma ua fa’agioaina o le “Samoa Biodiscovery Centre.”
E ituāiga su’esu’ega o lo’o fa’atino i le Ofisa Su’esu’e Fa’apitoa lea, o lo’o su’esu’e ai o lā’au fofō mai isi oa fa’alenatura mo le fa’amoemoe ia maua mai ai ni vailā’au aogā e fofō ai le kanesa, o lo’o su’esu’eina ai fo’i ni fofō o fa’ama’i e mafua mai i siama nini’i ua le toe pepē i fualā’au tui, fa’atasi ai ma su’esu’ega mo ni vailā’au e fesoasoani i le ma’i suka.
O le galulue fa’atasi o le SROS ma le Asosi o Taulasea Samoa, na fa’aālia ai e le Teutupe, Kerupi Moananu, 46 tausaga le matua o le soifua, le tāua o le galuega ua va’ava’alua ai le Asosi ma le Fa’alapotopotoga.
“O se avanoa e fefa’asoaa’i ai malamalama oi matou o lo’o fa’aāogaina lau o lā’au mo gasegase o lo’o matou fofōina, ma saienitisi o lo’o latou su’esu’eina lau lā’au.”
E lagona ai lava le fiafia, ona o aga lava ia a tatou, o le galulue fa’atasi, ina ia maua se taunu’uga lelei e manuia ai o tatou tagata, o le fa’aopoopo lea a Kerupi.
“O le galuega o lo’o matou taumafai ai ma le SROS, o le su’esu’eina lea o lau lā’au, pa’u ma fua o lā’au, ina ia maua ai se vai mo gasegase o tagata o le tatou atunu’u.
“O le matou naunauta’iga ia maua se avanoa e galulue fa’atasi ai ma fa’asoa malamalama ma tomai.
Na saunoa fo’i Kerupi o le lau kuava e pei ona maua i su’esu’ega a le SROS e aogā mo i latou e maua i le ma’i suka.
“E le tasi se aogā o le lau kuava, e aogā i le manava, aogā i tai nifo pe a tigā, e o’o lava i a’a o le kuava e aogā.
E o’o fo’i i fua ma lau kuava, e vili fa’atasi ma isi fuālā’aua’ina suāmalie ma e aogā i le tino ma le fatu.
“E aogā fo’i mo le fofoga pe afai e a’afia, saka le lau pe lamu moemoe ma folo le sua o le lau kuava.”
O le taimi nei, o lo’o fa’aauau pea sa’ili’iliga o lā’au Samoa mai le vao ma le gataifale auā ni vailā’au e ono tete’e atu ai i le ma’i suka.
Ae mo le lumana’i, o lo’o tepa taula’i ina ia fa’alauteleina le malamalama’aga ia mafai ona tu’u ‘ese’eseina vailā’au mai i sua o la’au ma le fa’amoemoe ia mafai ona fausia ai ni fualā’au e fesoasoani ai i le o lo’o a’afia i le ma’i suka.